Verleiding als middel om parkeerdruk in binnenstad te verminderen

 

Verleiding werkt beter dan dwingen, dat is wetenschappelijke aangetoond. De kunst van het verleiden wordt al enkele jaren toegepast bij spitsmijden, een programma dat met succes op de Nederlandse snelwegen wordt uitgevoerd om files tijdens grootschalige wegwerkzaamheden te voorkomen. Hetzelfde principe zou ook toegepast kunnen worden om de parkeerdruk in Amsterdam te verminderen.

Hoe werkt het spitsmijden precies? Automobilisten die elke dag hetzelfde traject rijden, kunnen deelnemen aan Spitsmijden. Met behulp van een app op hun smartphone wordt de route van de deelnemers geregistreerd. Vervolgens krijgen ze krijgen een bonus voor elke dag dat ze niet in de spits met de auto langs een checkpoint rijden. Zo worden de deelnemers verleid om eerst een uurtje thuis te werken, de trein te pakken of een andere route te nemen. Uit onderzoek van Transumo is gebleken dat het aantal spitsritten van deelnemers bij een beloning van 3 euro per dag al afneemt met 50%. Zo kunnen tegen relatief geringe kosten files worden voorkomen, zonder dat dure maatregelen als wegverbredingen hoeven te worden gerealiseerd. De maatschappelijke baten blijken vele malen hoger dan de kosten van de uitgekeerde beloningen.

Stadsbewoners aan de macht

Hoe ziet de stad van 2050 eruit? Science-fictionfilms spelen zich af in uitgestrekte metropolen vol vliegende auto’s en wolkenkrabbers die tot in de hemel reiken. Met de razendsnelle ontwikkeling van zelfrijdende auto’s 3D-printers lijkt zo’n futuristische stad snel werkelijkheid te worden. Maar volgens Tim van de Laar zou het succes van de stad van 2050 ondanks al deze high-tech wel eens vooral bepaald kunnen worden door de  fiets, gezellige ontmoetingsplekken en kleinschalige buurtinitiatieven.

“Wat als 80 procent van de bevolking in de stad woont? De trek naar de stad leidt tot een andere verdeling van de bevolking, en daarmee veranderende behoeftes. Zo hechten stadsbewoners hechten steeds minder waarde aan het bezit van een eigen auto, kijk maar naar de populariteit van autodeelconcepten als Car2Go en Greenwheels. De ontwikkeling van de Google Car laat zien dat het niet lang meer zal duren tot computers de besturing van auto’s volledig overnemen. Via je smartphone kun je dan op elk willekeurig moment een zelfrijdend voertuig oproepen om je naar huis te laten rijden. Nadat de zelfrijdende auto je thuis heeft afgezet, gaat deze zelfstandig op zoek naar een volgende passagier of parkeert zichzelf aan de rand van de stad.

Hoe zelfrijdende auto’s onze steden gaan veranderen

 

Vorige week bij DWDD University liet Alexander Klöpping zien hoe snel de ontwikkeling van de Google Car  gaat. In het programma testte hij de driverless car op een circuit in de buurt van Silicon Valley. Fascinerend om te zien is dat de Google Car nu al 700.000 kilometer heeft gereden zonder ook maar één ongeluk te veroorzaken. De auto is daarmee veel veiliger dan door mensen bestuurde auto’s. Google verwacht de Google Car dan al binnen 5 jaar op de markt te brengen. Zelfrijdende auto’s zullen een enorme impact hebben op de ruimtelijke ordening en de vormgeving van onze steden.  De tien belangrijkste gevolgen van zelfrijdende auto’s voor steden op een rij:

Miljoenen subsidie voor een eigen vliegveld

In mijn studententijd werkte ik eens een zomer op Groningen Airport Eelde. Koffers van de bagageband laden en met een karretje naar het vliegtuig rijden, mooi werk. Na vier uur zat het werk erop, dan waren alle vliegtuigen van die dag alweer vertrokken. Op een paar vakantiecharters na had er namelijk niemand interesse om vanuit Groningen te vliegen.  Maar nu wordt alles anders na de baanverlenging. “De baanlengte die wij nu hebben zet ons op de kaart als serieuze luchthaven”, aldus de directeur van het vliegveld. Veel middelgrote steden is er veel aan gelegen om lowcost airlines als Ryanair naar hun stad te lokken. Maar de prijs die daarvoor betaald wordt is gigantisch.

Stationsomgevingen groeien uit tot stedelijke centra van de 21e eeuw

Al eerder schreef ik dat alle grote stations in Nederland vernieuwd worden. In Rotterdam en Arnhem zijn prachtige  stationsgebouwen verrezen die een icoon zijn voor de stad. Toch wordt het succes van een station niet  enkel bepaald door de architectuur van het gebouw. Minstens zo belangrijk is de aansluiting van het station op zijn omgeving. Die stationsomgevingen hebben in de afgelopen twintig jaar een enorme transformatie doorgemaakt. Waren het 20 jaar geleden nog gebieden waar je zo kort mogelijk wilde verblijven, nu zijn het de nieuwe centra van de stad.

A2-tunnel Maastricht succesvol door marktwerking

Jarenlang was de A2 bij Maastricht het enige stuk snelweg tussen Amsterdam en Rome met verkeerslichten. Nu wordt de snelweg onder de grond gebracht, om zo het litteken dat de stad in tweeën deelt weg te werken. Maastricht wilde een oplossing die verder ging dan enkel de het onder de grond brengen van de infrastructuur. De samenwerkende overheden van rijk, provincie en twee gemeenten kozen voor een integraal plan voor stadsontwikkeling, waaruit minimale eisen, een maximumbudget en ambities volgden die leidend waren voor de aanbesteding.

Bij die aanbesteding werd zeer veel vrijheid gegeven aan de inschrijvende marktpartijen. Zo onderhandelden de inschrijvende consortia voorafgaand aan de inschrijving zelfs al met woningcorporaties over het slopen van woningen om ruimte te maken voor de tunnels. De volledig geïntegreerde aanbesteding heeft geleid tot een oplossing die de opdrachtgevers zelf niet voor mogelijk hadden gehouden. Het plan van bouwconsortium Avenue2 bestaat uit een smal tracé, waarbinnen twee keer twee tunnelbuizen gestapeld worden. Op de tunnel komt een groene stadsstraat, die deel uitmaakt van een recreatieve groene zone, ontworpen door landschapsarchitect Adriaan Geuze.

Steden omringd door wildernis

In de lijstjes van meest leefbare steden in de wereld blijkt de nabijheid van landschap en natuur een belangrijk criterium. De meest leefbare steden Melbourne, Wenen, Vancouver en Auckland scoren steevast hoog op dit aspect door de nabijheid van nationale parken. Reden voor de gemeente Amsterdam om de groene metropool verder vorm te geven.

New York wacht op de volgende superstorm

De schade als gevolg van de orkaan Sandy wordt geschat op 50 miljard. Wetenschappers en bestuurders zijn het met elkaar eens dat door klimaatverandering en zeespiegelstijging de frequentie en hevigheid van orkanen aan de oostkust van de Verenigde Staten alleen maar zal toenemen. De vraag die New Yorkers nu bezighoudt is hoe de stad zich kan voorbereiden op de volgende superstorm die op de stad inslaat. Een Nederlandse professor is ingevlogen om een plan te ontwikkelen voor een megawaterkering. Getwijfeld wordt of dat voldoende zal zijn.

Bestuurlijke grilligheid bij besluitvorming Regiotram Groningen had voorkomen kunnen worden

In 2005 ging het project RegioTram officieel van start, ik woonde toen nog in Groningen. De stadjers die ik sprak waren blij, na jaren onderzoek was er eindelijk overeenstemming tussen gemeente en provincie over de noodzaak van de nieuwe tramlijn. In de volgende zeven jaar werd financiële dekking gevonden, een voorkeurstracé gekozen en zelfs de aanbesteding al gestart. Maar twee weken geleden trokken wethouders Jannie Visscher en Ton Schroor hun steun aan de Regiotram Groningen in. De twee wethouders vinden de Regiotram onverantwoord en vrezen dat de Groningse bevolking nog lang de financiële gevolgen daarvan zal ondervinden. Het is daarmee zeer de vraag of het project ooit nog gerealiseerd gaat worden.

Groene ruimte wordt opgeofferd voor uitgestrekte buitenwijk

Na jarenlang onderhandelen hebben het Rijk, de gemeente Weesp en de provincie Noord-Holland overeenstemming bereikt over de bouw van 2750 woningen in de Bloemendalerpolder. De polder ligt op een droomlocatie. Dankzij de nabijheid van treinstation Weesp zijn de Zuidas en de Amsterdamse binnenstad in een kwartier te bereiken. Dichtbij het Gooi, de Vecht en het IJmeer is de Bloemendalerpolder gelegen in een voor de Randstad uitzonderlijk groene omgeving. Zo dicht bij de natuur is deze nieuwe woonwijk een ideale locatie voor jonge gezinnen, die hun ideale woning  in de stadsregio Amsterdam op dit moment maar lastig kunnen vinden, zo is te lezen in het Ruimtelijk kader Bloemendalerpolder (27 juni 2012). Tot zover het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat heel veel groene ruimte wordt opgeofferd voor een beperkt aantal woningen.  

New York: Broadway vs. The grid

In New York  wordt gevierd dat het stratenpatroon (the grid) van de stad 200 jaar oud is. In 1811 werd het plan voor de stad door commissieleden Morris, Rutherfurd en De Witt uitgetekend in het Commissioners’ Plan. Het plan is een typisch voorbeeld van tekentafelplanning: de oorspronkelijke heuvels en rivierdalen werden geëgaliseerd om vervangen te worden door een plan van wiskundige precisie, bedoeld om de vastgoedopbrengsten te maximaliseren. Toch is in de 200 jaar gebleken dat de stad zich niet volledig laat plannen vanaf de tekentafel. Juist daar waar het rechthoekige grid wordt verstoord, bevinden zich nu de populairste plaatsen van de stad.

Kwaliteit stedelijke bouwprojecten verbetert door innovatiegericht inkopen

De kranten staan vol met stedelijke projecten die uit de hand lopen. Het bouwen in de stad wordt dan ook steeds complexer. Dit vraagt om innovatieve oplossingen van de bouwende partijen. De huidige praktijk, waarbij de gemeente het ontwerp maakt en een aannemer het project voor een zo laag mogelijk prijs realiseert, voldoet daarvoor echter niet. De laatste jaren is een opkomst te zien van geïntegreerde contractvormen, waarbij één partij zowel het ontwerp als de realisatie van het project uitvoert. Waarom leiden deze contracten tot meer innovatie?

Rio de Janeiro: beruchte sloppenwijken transformeren in hippe achterbuurten

De vastgoedprijzen in de Braziliaanse steden exploderen. De huizenprijzen zijn met 160% gestegen sinds in 2009 bekend werd dat Rio de Janeiro de Olympische Spelen van 2016 organiseert. De vastgoedbubbel blijft niet beperkt tot bekende wijken als Copacabana en Ipanema, maar spreidt zich ook uit naar de favela’s in de stad. Vijf jaar geleden bracht ik een bezoek aan de grootste favela Rocinha en zag daar zwaarbewapende bendeleden de wijk onder controle houden. In november 2011 is Rocinha gepacificeerd en heeft de overheid voor het eerst in 40 jaar de controle over de wijk.  Door  de hoge huizenprijzen transformeren de favela’s nu in hoog tempo tot hippe achterbuurten. Toch zijn er nog heel wat problemen te overwinnen.

Steden in het post-olietijdperk

James Howard Kunstler schreef vorig jaar in Orion Magazine over de stad van de toekomst. In zijn artikel geen futuristische plaatjes van  vliegende schotels en wolkenkrabbers tot aan de hemel. Kunstlers stad is een stad zonder olie:  low-tech en met  voorzieningen op loopafstand. Een dichtbebouwde, middelgrote stad kan volgens Kunstler het best omgaan met de uitdagingen van de toekomst.

Los Angeles River: van filmdecor naar stadspark

Een eindeloze betonnen vlakte met schuin oplopende wanden en in het midden een straaltje bruin water. De kans is groot dat je deze locatie kent, want het rivierbed van de Los Angeles River vormt het decor van tientallen beroemde films: onder andere scènes uit Grease, Terminator, Transformers en Drive werden hier opgenomen. Er zijn weinig rivieren in de wereld die er zo troosteloos en desolaat uitzien, de natuurlijke loop van de rivier is volledig in beton gegoten. Juist die onnatuurlijke, verlaten  sfeer maakt de Los Angeles River zo geliefd als decor voor snelle politieachtervolgingen en spectaculaire robotgevechten. Maar het bekende beeld gaat verdwijnen, want de stad Los Angeles heeft grootse plannen met de rivier.

Beter bouwen met LEGO

LEGO, wie is er niet mee opgegroeid? In de donkere wintermaanden zoeken veel kinderen weer de zolder op om de meest fantastische bouwwerken te maken. Voor de meeste mensen in de bouwsector is hun carrière ooit begonnen met het realiseren van een LEGO-project. Toch hebben bouwers de belangrijkste lessen van LEGO niet meegenomen in hun werk. Hennes de Ridder, hoogleraar aan de TU Delft, beschrijft in ‘De LEGOlisering van de bouw‘ wat er allemaal mis is met de huidige bouwsector en hoe het beter kan door LEGO als uitgangspunt te nemen.

Fietschaos in de Nederlandse steden

De Nederlandse steden gaan gebukt onder een chaos van fietsen, zo was vorige maand te lezen in De Pers. Het aantal mensen dat de fiets pakt is de afgelopen tien jaar gigantisch toegenomen. In Utrecht wordt 36% van alle ritten gemaakt met de fiets en gaan dagelijks maar liefst 90.000 fietsers de binnenstad in en uit. Internationaal gezien is dat een unieke prestatie. Toch levert dit ook veel problemen op, zo komen jaarlijks 71.000 Nederlandse fietsers op de spoedeisende hulp terecht. Voor een groot deel is dat te wijten aan het gedrag van de fietser zelf. Zodra de Nederlander op de fietst stapt vertoont zijn gedrag opvallend veel gelijkenissen met dat van een Italiaanse taxichauffeur. Toch is het niet alleen het gedrag van fietsers dat zorgt voor de chaos in de stad. De infrastructuur is simpelweg niet ingesteld op de huidige dominantie van de fiets. De Gemeente Utrecht trekt in twee jaar 50 miljoen euro uit om de grootste knelpunten te bestrijden.

Net zo warm als in Reykjavik – tijd voor een warmtevisie

Als we het in Nederland hebben over duurzame energie dan wordt er voornamelijk gesproken over zonnepanelen en windmolens. Vreemd genoeg is er maar weinig aandacht voor duurzame warmte. Dit terwijl landen als Denemarken het grootste deel van hun huizen verwarmen met rest- en aardwarmte. Nederland is de grote achterblijver in Europa als het gaat om het benutten van warmte. Slechts 2% van alle warmte wordt geleverd door warmtenetwerken (CBS, 2009). Het is de hoogste tijd dat gemeentes een visie op warmte gaan ontwikkelen. Want als warmtenetwerken eenmaal zijn gerealiseerd, staan ze garant voor jarenlange goedkope warmtelevering.

6 voorbeelden van crowdfunding in de stad

Crowdfunding is in Nederland sterk in opkomst. Sinds 1 januari zijn meer dan tachtig Nederlandse projecten van start gegaan die zijn medegefinancierd door crowdfunding. Het meeste geld dat word opgehaald is voor kunstprojecten. Ook gaat er veel geld naar het publiceren van boeken. Maar steeds vaker oefent de ‘crowd’ ook invloed uit op de wijze waarop steden zich ontwikkelen. Zo kun je vanaf komende zondag meebetalen aan een brug in het centrum van Rotterdam. Hieronder zes succesvolle voorbeelden van crowdfunding in de stad:

“De initiatiefnemer probeert een beweging te mobiliseren van miljoenen mensen”

Hoe in 1977 in Chicago de housemuziek ontstond

Gisteren draaide Frankie Knuckles in Amsterdam tijdens het Amsterdam Dance Event. Deze Amerikaanse dj wordt ook wel de godfather van de housemuziek genoemd. In 1977 opende hij een legendarische club in een oud en donker pakhuis in Chicago: The Warehouse. In zijn nachtelijke dj-sessies die 8 tot 10 uur per nacht duurden mixte hij discoplaten, soul en synthesizerpop van Depeche Mode, Giorgio Morodor en Kraftwerk tot een geheel nieuw muziekgenre: (ware)housemuziek. The Warehouse lag in de wijk West Loop Gate, een wijk aan de westoever van de Chicago River. Hoe komt het dat juist in Chicago de roots liggen van een muziekstijl die 25 jaar later niet meer weg te denken is uit het wereldwijde uitgaansleven?

“eind jaren ’70 was de West Loop rauw en kon je een leegstaand pakhuis gebruiken voor nachtenlange dansfeesten”

De Amstel verandert

Zondag loop ik de marathon van Amsterdam. Ik hoop binnen 3,5 uur de finish in het Olympisch Stadion te bereiken. Deze zomer heb ik daarom ongeveer zo’n 60 trainingsrondjes door Amsterdam gemaakt van in totaal 500 kilometer. Het leuke is dat er tegenwoordig allerlei telefoonapps zijn die je route vastleggen. Ideaal om te zien hoe snel en hoe ver je hebt gelopen. Maar ook interessant om te zien wat de populairste hardlooproutes in de stad zijn. Op de site van Nike+ worden de populairste routes digitaal zichtbaar gemaakt.

Melbourne: Hitte in de stad door stedelijk warmte-eiland

Vorige maand werd Melbourne voor het eerst in de geschiedenis verkozen tot de meest leefbare stad ter wereld. De jury van de EIU roemt Melbourne om zijn verscheidenheid aan trendy cafeetjes, stijlvolle restaurants en de overal aanwezige sportcultuur in de stad. Er zijn maar enkele punten waarop de stad niet de maximale punten scoort, één daarvan is het klimaat. Want ondanks de zachte winters en de aanwezigheid van 70 stranden zijn de zomers in de stad heet en droog. De laatste decennia wordt Melbourne geteisterd door hittegolven en watertekorten. De lokale overheid staat daarom voor een uitdaging om de temperatuurstijging te beperken en de stedelijke bevolking te beschermen tegen blootstelling aan grote hitte. Gastauteur Matthias doet aan in Melbourne onderzoek naar het ’urban heat island’ van Melbourne en schrijft hierover dit interessante artikel.

Hoe realistisch is een stedelijke kabelbaan in Nederland?

Groningen onderzoekt de haalbaarheid van een kabelbaanverbinding tussen de Euroborg en de binnenstad. Deze zomer kwam in Nijmegen een plan ter sprake om de 26 kilometer naar Kleve met een kabelbaan te overbruggen. En nog geen twee jaar geleden dacht Rotterdam serieus na over een kabelbaan van de Euromast naar Katendrecht. Hoe realistisch zijn deze plannen?  

Het New York van de jongens van Wall Street

New York, the concrete jungle where dreams are made of. Vooral voor bankiers blijkt het de stad van eindeloze mogelijkheden. In de documentaire Inside Job gaat Charles Ferguson op zoek naar de veroorzakers van de kredietcrisis. De documentaire geeft daarbij een mooi beeld van het leven van de bankiers op Wall Street. De topmannen van Goldman Sachs, JP Morgan en Lehman Brothers leven als filmsterren in een wereld die lichtjaren afstaat van de realiteit op de werkvloer. Werkdagen worden afgesloten in exclusieve nachtclubs met champagne, cocaïne en high-class prostituees. 10.000 dollar uitgeven op een avond is geen uitzondering. De kosten worden doodleuk gedeclareerd op de expenses account van de bank.

Dromen van de berg

De droom van Thijs Zonneveld  voor een Nederlandse berg is de hype van deze zomer. De afgelopen dagen kreeg de sportjournalist steunbetuigingen uit alle hoeken van het land.  Skiërs zien zichzelf al naar beneden glijden door verse Hollandse sneeuw, wielrenners dromen van hun eigen Alpe d’Huez en planologen en ingenieurs zien de berg als de vervolmaking van de ‘Dutch Dream’: God created the world, but the Dutch created Holland. Het kikkerlandje dat de zee overwon, stijgt boven zichzelf uit met een project dat de megalomane Dubaise eilandprojecten wegzet als geklieder in de zandbak.